Artur Szyk – artysta i ilustrator, Polak i Żyd. W przeciągu całego swojego artystycznego życia konsekwentnie wypełniał wyznaczoną sobie misję - służył ludzkości, Polsce oraz narodowi żydowskiemu. Artur Szyk był naocznym świadkiem najważniejszych historycznych wydarzeń XX wieku. Losy rzuciły go z Polski do Francji, a następnie do Anglii. Ostatecznie zamieszkał w Stanach Zjednoczonych.
Wśród Żydów najbardziej znany jest z ilustrowanej Hagady, choć znakomita większość jego prac dotyczy współczesnych problemów politycznych i społecznych. W swoim rodzinnym kraju artysta propagował idee wolności, tolerancji i godności człowieka. Szyk uważał, że do jego obowiązków, jako żydowskiego artysty, należy troska nie tylko o Żydów, ale także o inne mniejszości narodowe.
Jego znana iluminacja historycznego Statutu Kaliskiego jest dowodem głębokiej wiary artysty w to, że nowe państwo polskie zapewni wszystkim swoim obywatelom, niezależnie od wyznania czy pochodzenia etnicznego, równe prawa. Mimo że artysta przebywał poza Polską, przez długie lata kontynuował swoją współpracę z polskim rządem.
W 1940 Szyk opuścił Europę, aby - podróżując przez Kanadę - jeszcze tego samego roku na stałe wyjechać do Stanów Zjednoczonych. Tam z wielką determinacją politycznego artysty podjął swą krucjatę przeciwko nazistom. Karykatury polityczne Szyka pojawiały się na łamach amerykańskich gazet i periodyków, na plakatach oraz na wystawach sztuki. Przekonany, że Hitler nie poprzestanie na mordowaniu Żydów, ale dążyć będzie do zniszczenia wszystkich kochających pokój ludzi, swoimi szokującymi obrazami propagandowymi, skierowanymi przeciwko Niemcom i Japończykom, wspierał działania wojenne. Po zakończeniu wojny postanowił poświęcić swój talent propagowaniu idei utworzenia niepodległego państwa żydowskiego w Izraelu.
Na każdym etapie jego twórczości widoczna jest nie tylko fascynacja przeszłością, ale także troska o przyszłość. Szyk wierzył, że sztuka może zmieniać świat.
Biografia napisana przez Josepha Ansella to bardzo cenny wkład w historię sztuki żydowskiej i relacji polsko-żydowskich w pierwszej połowie XX wieku.
|
